Sabancı Vakfı

Merhum Hacı Ömer Sabancı’nın sağlığında bir yaşam felsefesi olarak kabul ettiği “Bu topraklardan kazandıklarımızı bu toprakların insanlarıyla paylaşmak” ilkesini benimseyen Sabancı Ailesi, bu doğrultuda yollarına devam ederek hayır işlerini düzenli bir şekilde yürütebilmek amacıyla 1974’te Hacı Ömer Sabancı Vakfı’nı (Sabancı Vakfı) kurmuştur.

Sabancı Topluluğu’nun sanayi ve ticaret alanında eriştiği gücü, sosyal ve kültürel alanlarda da geniş ölçüde paylaşması sonucu bugün Sabancı Vakfı, Türkiye’nin önde gelen aile vakıflarından biridir.

Sabancı Vakfı, kuruluşundan itibaren geçen 48 yılda, Türkiye geneline dağılmış 78 yerleşim merkezinde okullar, öğrenci yurtları, öğretmen evleri, sağlık kurumları, spor tesisleri, kültür merkezleri ve sosyal tesisler yaptırarak 120’den fazla kalıcı eser meydana getirmiştir. Vakıf, 2007 yılından bu yana ülke genelindeki sivil toplum kuruluşlarının toplam 218 projesine destek olmuştur. Kültür-sanat alanında Vakıf, 23 yıldır devam eden Devlet Tiyatroları - Sabancı Uluslararası Adana Tiyatro Festivali başta olmak üzere uzun soluklu destekler sağlanmaktadır.

48 yılda 52.500 burs veren Sabancı Vakfı; eğitim, sanat ve spor alanlarındaki ödüllerle başarıyı takdir ve teşvik etmektedir.

Sabancı Ailesi, kurmuş olduğu pek çok sanayi kuruluşuyla Türkiye ekonomisinin gelişmesine yıllar boyu önemli katkılarda bulunmuştur. Bunun yanı sıra aile bireyleri eğitim, sağlık, kültür, spor ve sosyal hizmet alanlarında topluma fayda sağlayarak kurumların hayata geçirilmesine önem vermişler; hayır işlerinde etkin bir biçimde rol almışlardır. Merhum Hacı Ömer Sabancı’nın sağlığında bir yaşam felsefesi olarak kabul ettiği “bu topraklardan kazandıklarımızı bu toprakların insanlarıyla paylaşmak” ilkesini benimseyen Sabancı Ailesi, bu düşünceden yollarına devam ederek hayır işlerini kurumsallaştırmak ve düzenli bir şekilde yürütebilmek amacıyla 1974 yılında Hacı Ömer Sabancı Vakfı (Sabancı Vakfı)’nı kurmuştur. Bu girişimde en büyük desteği ise tüm mal varlığını Vakfa bağışlayan anne Sadıka Sabancı sağlamıştır. Sabancı Vakfı’nın kaynakları, Sabancı Ailesi’nin ve Sabancı Topluluğu şirketlerinin bağışları ile Vakfın mal varlıklarından elde edilen gelirlerden oluşmaktadır.

Vakfın temel faaliyet alanları arasında eğitim, sosyal değişim ve kültür-sanat yer almaktadır. Vakıf, bu çerçevede yürüttüğü faaliyetlerinde “kadınlar”, “gençler” ve “engelliler”e odaklanmaktadır.

Sabancı Vakfı, yurt içi ve yurt dışında önde gelen sivil toplum platformlarında üyeliklere sahiptir. Vakıf; Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı (TÜSEV)’in kurucu üyesi, Avrupa Filantropi Derneği (Philea)’nin üyesi, ayrıca Philea bünyesinde bulunan, Engellilik Tematik Grubu ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Tematik Grubu’nun da kurucu üyesi, Zero Project etki transferi partneri, Foundations 20 Platformu ve ABD Vakıflar Birliği (COF) üyesidir.

Sosyal Değişim

Sabancı Vakfı, günümüzün karmaşık toplumsal meselelerine çözüm bulmak ve kalıcı etki yaratmak amacıyla konularına hakim sivil toplum kuruluşlarını hibe programlarıyla desteklemektedir. Ayrıca çeşitli paydaşlarla kurduğu uzun vadeli iş birlikleri, sivil alanda yapılan çalışmaların etkisini güçlendirmektedir.

2007’den bu yana yürütülen Sabancı Vakfı Hibe Programı ile toplumdaki kadınlar, gençler ve engellilere eşit fırsatların yaratılmasını ve bu grupların topluma aktif katılımlarını destekleyen sivil toplum kuruluşlarının projelerine katkı sunulmaktadır. Hibe Programı geride bıraktığı 16 yıl boyunca, ülke çapında 225.000’i aşkın kişiyi doğrudan ve 900.000’i aşkın kişiyi dolaylı olarak etkileyen 218 proje ve girişime destek vermiştir.

Sabancı Vakfı Hibe Programları kapsamında desteklenen ve projelerini yıl içerisinde tamamlayan yedi sivil toplum kuruluşu, 18 Ekim 2022 tarihinde düzenlenen “Ekim Zamanı” etkinliğinde deneyimlerini paylaşmıştır. Her bir projeye ilişkin kısa bilgilendirme videoları online olarak da paylaşılmıştır.

Bu yıl içerisinde Sabancı Vakfı, “Geleceğini Kuran Genç Kadınlar” adı altında ne eğitimde ne istihdamda (NEET) yer alan genç kadınlara odaklanan önemli bir projeyi hayata geçirmiştir. Proje, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş birliğinde, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ve Sabancı Vakfı tarafından yürütülmektedir. 2022 yılında proje lansman etkinliğinin yanı sıra paydaş toplantıları da gerçekleştirilmiştir. Türkiye’de ne eğitimde ne istihdamda yer alan kadınların ihtiyaçlarını anlamak için anketler, kapsamlı mülakatlar ve odak gruplarını kapsayan saha çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Kapsamlı bir eğitim programı tasarlanarak dönem içerisinde pilot şehirler olarak seçilen Adana, Diyarbakır ve İzmir’de uygulanmaya başlamıştır. Genç kadınların istihdam olanaklarına, eğitimlere, staj programlarına ve girişimcilik fırsatlarına erişmelerini sağlayan “Fırsatlar Haritası”nı da içeren www.geleceginikurangenckadinlar.org dijital portalı hayata geçirilmiştir. Sabancı Topluluğu şirketleri başta olmak üzere çok sayıda önemli kuruluş Fırsatlar Haritası platformuna katılarak Türkiye’nin dört bir yanındaki genç kadınlara istihdam, staj ve eğitim olanakları sunmuştur.

Türkiye’de toplumsal gelişmeye katkıda bulunanların öykülerini ve çalışmalarını gündeme getirerek onları teşvik etmek ve topluma ilham vermek amacıyla tasarlanan Fark Yaratanlar Programı, 2022 yılında 13’üncü sezonunu başarıyla tamamlamıştır. Fark Yaratanlar Programı için 2009 yılından bu yana 10 bine yakın başvuru alınmıştır. Toplam 204 Fark Yaratan’ın videoları, programın web sitesinin yanı sıra Facebook, Twitter, Instagram ve YouTube’da paylaşılmaktadır.

Vakfın 2020 yılında hayvan hakları temasıyla hazırlanan başarılı yayınlarına, 2021 yılında çevre sorunlarını konu alan yeni bir set eklenmiştir. Kahramanı Papuduk adlı bir tavşan olan hikayeler içeren çevre konulu çocuk kitapları, bu alanda çalışan sivil toplum kuruluşlarına ve dezavantajlı bölgelerdeki devlet okullarına ücretsiz olarak gönderilmektedir. Ayrıca Vakıf, yıl boyunca kitap serisinin çevre temalarını desteklemek için çocuklarla hem yüz yüze hem de çevrimiçi atölye çalışmaları düzenlemiştir. 4-5 yaş grubundaki çocuklarda hayvan hakları farkındalığı yaratmanın yanı sıra onların temel becerilerini geliştirmelerine yardımcı olacak bir etkinlik kitabı da hazırlanmıştır.

Son üç yıl içinde, Sabancı Vakfı, tüm programlarını iklim açısından gözden geçirmiş ve “Çalışma alanları ne olursa olsun tüm vakıflar iklim vakfıdır” yaklaşımıyla bir yol haritası oluşturarak iklim acil durumuna odaklanmıştır. Sabancı Vakfı’nın; sivil toplumu, akademisyenleri ve özel sektör ve kamu temsilcilerini ulusal ve uluslararası uzmanlarla buluşturarak filantropi ve sivil toplum alanında yeni yaklaşımları tartışmak amacıyla düzenlediği Uluslararası Filantropi Seminerlerinin 15’incisi de “Konumuz Doğal Olarak İklim” başlığıyla 1 Aralık 2022 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Vakıf, iklim acil durumuyla mücadele daha aktif bir rol oynamak amacıyla “İklim Değişikliği ile Mücadele için Uluslararası Filantropi Taahhüdü”nün Türkiye’den ilk imzacısı olmuştur.

Sabancı Vakfı, Philea ve Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı (TÜSEV) iş birliğiyle düzenlenen 2022 PEXforum’a bu yıl İstanbul’da ev sahipliği yapmıştır. 20 ülkeden 69 kuruluşu temsil eden 106 katılımcı, Avrupa filantropi ekosistemini geliştirmek amacıyla bu önemli etkinlikte bir araya gelmiştir.

Vakıf ayrıca Philea bünyesinde engelli hakları ve toplumsal cinsiyet konularındaki çalışmalara katılmaya ve katkı sunmaya devam etmektedir.

Kalıcı Eserler

Sabancı Vakfı, kuruluşundan bu yana geçen 48 yıl süresince, Türkiye geneline dağılmış 78 yerleşim merkezinde okullar, yurtlar, sağlık kurumları, kültür merkezleri, spor tesisleri, kütüphaneler, öğretmenevleri ve sosyal tesisler ile en görkemli yatırımı olan Sabancı Üniversitesi’nin kuruluşunu gerçekleştirerek sayıları 120’yi aşan kalıcı eseri toplumun hizmetine sunmuştur.

2022 yılında bu kalıcı eserler arasında bulunan 20 kalıcı eserin bakım-onarım çalışmalarını da içeren çeşitli destekler vermeye devam edilmiştir.

Enerjisa’nın bağışlarıyla Sabancı Vakfı tarafından İstanbul ve Hatay’da yaptırılan iki mesleki ve teknik lisesinin inşaat çalışmaları sürmektedir. Yıl içerisinde ayrıca Adana Sakıp Sabancı Ortaokulu’nun yeniden inşasının yanı sıra Kocaeli Sabancı Mesleki ve Teknik Lisesi’nin ek binasının inşaat çalışmalarına başlanmıştır.

Kültür-Sanat

Sabancı Vakfı, uzun yıllardır kültür ve sanat alanına uzun soluklu katkılar sağlamaktadır. Vakıf; Sabancı Uluslararası Adana Tiyatro Festivali’ni 23 yıldır, Metropolis Antik Kenti Kazıları’nı 19 yıldır, Uluslararası Ankara Müzik Festivali’ni 14 yıldır, Türkiye Gençlik Filarmoni Orkestrası’nı ise 14 yıldır desteklemektedir.

2016 yılından bu yana “Kısa Film, Uzun Etki” mottosuyla düzenlenen Sabancı Vakfı Kısa Film Yarışması, sinemanın yaratıcı bakış açısından yararlanarak bilinç oluşturmayı, genç yetenekleri cesaretlendirmeyi ve teşvik etmeyi ve sanat aracılığıyla toplumsal konulara ilişkin farkındalık yaratmayı amaçlamaktadır. Kısa Film Yarışması’nın altıncısı “Yeni Dünyada Yeni Meslekler” teması ile 2021 yılının Ocak ayında düzenlenmiştir. Vakfın önemli projesi “Geleceğini Kuran Genç Kadınlar” ile bağlantılı olarak 2022 yılı için teması “Başrolde İlk Kez” olarak belirlenen 7. Sabancı Vakfı Kısa Film Yarışması’nın ise başvuru süreci tamamlanmıştır.

2022 yılında Sabancı Vakfı, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nı ilk kez düzenlediği “Gökyüzünde Bayram Var!” uçurtma şenliğiyle kutlamıştır. Şenlikte engelli ve dezavantajlı bölgelerden gelen çocuklarla birlikte üzerinde Atatürk’ün bulunduğu bir uçurtma uçurulmuştur.

Burslar ve Ödüller

48 yıllık geçmişi boyunca Vakıf, burs programı kapsamında akademik başarı gösteren 52.500 öğrenciye burs sağlamıştır. Sabancı Vakfı burslarından her yıl 350’si ilk kez olmak üzere yaklaşık 1.500 öğrenci yararlanmaktadır.

Eğitim, spor, kültür ve sanat faaliyetlerinde ulusal ve uluslararası düzeyde başarıyı teşvik etmek amacıyla düzenlenen Sabancı Vakfı Ödül Programı kapsamında bugüne kadar dünyanın dört bir yanındaki üstün ve başarılı kişilere verilen ödül sayısı 1.200’ü aşmıştır.