Değerli yatırımcılarımız, iş ortaklarımız ve çok kıymetli çalışanlarımız,
Birçok küresel ve yerel soruna aynı anda göğüs germemiz gereken bir dönemdeyiz.
Karşılaştığımız olumsuzluklar yolculuğumuzu zorlaştırsa da cesaretimizden, kararlılığımızdan ve en önemlisi rotamızdan hiç kuşkumuz yok.
Bir yandan jeopolitik sorunlar dünyanın geleceğine dair umutlarımızı gölgelerken, diğer yandan küresel ölçekte müthiş bir teknolojik dönüşüme şahitlik ediyoruz.
Yapay zekâ başta olmak üzere teknolojinin gelişim hızı artık inanılmaz seviyelere ulaştı. Şüphesiz ki buradaki ilerleme önümüzdeki dönemde ivmelenerek artacak.
Rekabetin artık tamamen teknoloji odağında şekilleneceği, veriye ve bilgiye hakimiyetin belki de tüm ham madde ve madenlerden çok daha değerli olacağı bir geleceğe doğru ilerliyoruz.
Türkiye’de yüksek enflasyonla mücadelemiz devam ediyor. 2025 ve ötesinde ortaya konulacak kararlılık, enflasyonla mücadelede kalıcı başarının da anahtarı olacaktır. Bu kararlılıkla birlikte en büyük temennimiz, ekonomide normalleşme adımlarının her iş kolunda atılması ancak özellikle finans ve enerji gibi stratejik iş kollarını da kapsayacak şekilde genişletilip, buradaki kararların hızlı şekilde uygulanmasıdır.
Diğer yandan, özellikle son bir yılda, enflasyon-devalüasyon arasında oluşan dengesizlik, Türkiye’de ihracat üzerine bir büyüme hikayesi kuran şirketler için zorlu bir faaliyet ortamı yaratmış durumda. Topluluğumuzun ihracatçı şirketleri üzerinde de ciddi maliyet baskısı oluşturan bu durumun etkilerini 2024 bilançomuzda da deneyimledik.
Enflasyonla mücadele programı kapsamında uygulanan, bankacılık ve enerji dahil birçok sektörü etkileyen makroihtiyati tedbirler ve Türkiye’de enflasyon ve TL’nin değer kaybı arasındaki fark, bu yılki mali performansımızı sınırladı. Her ne kadar bankalar enflasyon muhasebesinden muaf olsa da, bizim gibi, bankaları konsolide eden gruplar, enflasyon muhasebesi kapsamında kârlılık konusunda zor bir sınav verdi. Zira konsolidasyona tabii tutulduğunda güçlü nakit pozisyonuna sahip bankalar enflasyon muhasebesinden ciddi şekilde olumsuz etkilendi.
Tüm bu zorlu şartlara rağmen, B2B portföyümüzün desteğiyle güçlü bir operasyonel performans sergiledik. Sabancı Topluluğu olarak, 2024 yılında reel olarak %6 kombine ciro büyümesi sağladık. Daha da önemlisi, banka dışı FAVÖK marjlarımızın yıl boyunca çeyreklik bazda istikrarlı bir şekilde iyileşmesiyle operasyonel kârlılığımızda artış elde ettik. Net borç/FAVÖK(1) oranımız hayata geçirdiğimiz stratejik yatırımlar nedeniyle bir miktar artış gösterse de 2x seviyesinin oldukça altında kaldı. Bu sağlıklı seviye, Grup politikamızı destekliyor ve mevcut yatırım döngümüzde küresel büyüme girişimlerini sürdürmemiz için bize ek bir manevra alanı yaratıyor.
Bu kısa özetle birlikte, bazı iş kollarımızda öne çıkan birtakım dikkat çekici gelişmeleri de sizlerle paylaşmak isterim.
• Enerji Üretimi: Enerjisa Üretim şirketimiz, enerji üretimi alanında, Avrupa’nın en büyük kara tipi rüzgâr enerjisi projelerinden olan 1.000 MW’lık YEKA RES-2’de saha ilerlemelerinde ciddi ilerleme kaydederken, bu projenin 750 MW’lık kısmının finansmanı için 1 milyar ABD dolarının üzerinde kredi anlaşması imzaladı.
• Tüm tesislerindeki toplam kurulu gücünü 3.872 MW’a ulaştıran Enerjisa Üretim, devam eden yatırımların tamamlanması ve devreye alınacak kapasite artışları ile birlikte 2028 yılı sonuna kadar en az 6.250 MW kurulu güce ulaşarak, Türkiye’nin özel sektör elektrik üretimindeki konumunu daha da güçlendirecek.
• ABD’de Genişleme: Enerji üretimi tecrübemizi ABD’ye taşıma amacımız doğrultusunda, bölgedeki ilk güneş santralimiz olan 272 MW’lık Cutlass II’de %100 kapasite ile üretime başladık. Öngörülerimiz doğrultusunda ilerleyen 232 MW’lık Oriana Solar projemiz için de Tax Equity Investor’dan (vergi avantajlı sermaye yatırımcısı) 137 milyon ABD doları tutarında finansman sağlayarak bu projemizin tüm finansman işlemlerini tamamlamış olduk. Tüm bu çalışmalarla ABD’de daha önce duyurduğumuz yakın vadede 1.000 MW’lık kurulu güç hedefimize emin adımlarla ilerliyoruz.
• İklim Teknolojileri: Yenilenebilir enerjide ayak izimizi güçlendirirken, iklim teknolojilerinde oyun kurucu olma vizyonumuzu ABD’deki yıkıcı inovasyon çalışmalarıyla pekiştiriyoruz. Sabancı Climate Ventures üzerinden gerçekleştirdiğimiz fon ve şirket yatırımı sayısını dünya çapında 14’e yükselttik. Bu girişimler, yakın ve orta gelecekte ticarileştirecekleri ürünleriyle, Sabancı’nın gelecek vizyonunun önemli birer parçası olacak.
• Uluslararası Satın Alma: Avrupa’nın ve Birleşik Krallık coğrafyasının kendi alanında önde gelen şirketlerinden İrlanda merkezli Mannok Holdings DAC hisselerinin %94,7’sini satın alan Çimsa aracılığıyla, Topluluk olarak yakın tarihimizin en büyük yurt dışı satın almasını 2024 yılında gerçekleştirdik.
• Dijital İş Kolunda Büyüme: 2024 yılıyla birlikte dijital iş kolumuzda odağımızı artırmayı sürdürdük. Bu odaklı büyüme anlayışımızın bir sonucu olarak, 2015 yılından bu yana hem Türkiye’ye hem de dünyaya hizmet sunan bulut teknolojileri şirketi Bulutistan’ın (ICT Bulut Bilişim A.Ş) %65’ini temsil eden paylarını satın aldık ve böylece şirket sermayesindeki toplam etkin ortaklık payımızı %75,5 seviyesine yükselttik.
• Bankacılık: 2024’te Türkiye ekonomisine sağladığı kredi desteğini 1 trilyon 376 milyar TL’si nakdi olmak üzere toplam 1 trilyon 728 milyar TL seviyesine çıkaran Akbank, %20,2 düzeyinde gerçekleşen güçlü konsolide sermaye yeterlilik oranıyla, reel sektörün büyümesine ve gelişmesine destek olmaya da devam etti.
• Sigortacılıkta İnovasyon: Finansal Hizmetler Grubumuz bünyesinde, Ağustos 2022’de kurduğumuz Sabancı Ageas Sağlık Sigorta A.Ş., markalaşma sürecini tamamladı ve yoluna artık Medisa ismiyle devam ediyor. 2024 yılında tüm sistemlerini faal hale getiren ve Türkiye’nin bulut tabanlı, yeni nesil teknolojilerle geliştirilen ilk sigortacılık uygulamasını hayata geçiren Medisa, sağlık ekosisteminde müşteri deneyimi anlayışını da kökten değiştiriyor.
Değerli Paydaşlarımız,
Başarıyı, sadece bilanço satırlarının uzunluğuyla değil, değer zincirinde yarattığı değer, topluma sağladığı fayda, çalışanlarına verdiği yüksek amaçla ölçen bir iş kültürü yaratırken, Sabancı’nın bu anlayışın dünyadaki öncü yatırım holding şirketleri arasında konumlanmasından da büyük gurur duyuyoruz.
Bunu dile getirirken, bir noktanın özellikle altını çizmek isterim. Birçok yatırımcımızın bizleri küresel Fortune 500 gibi cirosal sıralamaların yapıldığı dünya ölçeğindeki listelerde görme arzusunda olduğunu çok iyi biliyoruz. Ama bu yıl bundan çok daha iyisini yaptığımıza inanıyoruz. Holding olarak Time Dergisi’nin, Statista ile birlikte hazırladığı “Dünyanın En İyi Şirketleri – 2024” listesinde, ilk 500 şirket arasına girmeyi başardık. Time Dergisi tarafından “Dünyayı değiştiren şirketler” olarak tanımlanan bu organizasyonların listedeki skorları çalışan memnuniyet anket sonuçları, gelir artışı ve ÇSY verilerine göre hesaplanıyor. Bu üç unsur, bugün aynı zamanda yeni ekonominin de başarı formülü.
Bununla birlikte, CDP İklim Değişikliği Programı’na raporlama yapan 11 Sabancı Topluluğu şirketimizin sekizi, en son açıklanan listelere göre A skoru alarak Küresel Liderlik seviyesine yükseldi. Geçtiğimiz yıl, Küresel Liderler listesinde beş şirketimiz bulunurken, bu sayıyı sekize çıkardık ve böylelikle listede bugüne kadarki en yüksek temsil oranına ulaştık. Kalan üç şirketimizden biri Türkiye Liderleri listesindeyken, ikisi ise Yönetim seviyesinde temsil ediliyor.
Aynı şekilde, 2024 yılında, Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı (European Foundation for Quality Management-EFQM) tarafından her yıl geleneksel olarak verilen ve dünyada kendi alanında en prestijli ödüllerden biri olarak kabul edilen Küresel EFQM Ödülü’nün (EFQM Global Award) de sahibi olduk. Şirketlerin başarılarının elmaslarla tanımlandığı etkinlikte toplam altı elmasa layık görüldük ve ortaya koyduğumuz sürdürülebilirlik stratejisi ve yaklaşımıyla küresel ölçekte en iyi örnek gösterilirken, “Sürdürülebilirlikte Üstün Başarı” (Outstanding Achievement for Sustainability) ünvanıyla onurlandırıldık.
Değerli Paydaşlarımız,
Topluluk şirketlerimizin attığı tüm adımlar, stratejik bir planın çok önemli parçaları. Bu planımızı 2024 yılının Ekim ayında Londra’da yatırımcılarımızla da paylaştık. Dünyanın önde gelen finans kuruluşlarından 100’ün üzerinde temsilcinin katıldığı konferansta, 2024-2029 arasını kapsayan beş yıllık yol haritamızı açıkladık.
Bu konferansımızın temasını oluşturan, “Sürdürülebilir, Dijital ve Ölçeklenebilir” bizim gelecek dönemdeki üçlü büyüme formülümüzün temelini oluşturuyor. Bu formül ışığında, hali hazırda portföyümüzde önemli yer tutan banka ve finansal hizmetler işlerimize ek olarak, önümüzdeki beş yıllık dönemde, enerji ve iklim teknolojileri, malzeme teknolojileri, mobilite çözümleri ve dijital teknolojiler alanında yapacağımız yatırımlarla daha dengeli bir portföy yapısına sahip olacağız. Bu süreçte Topluluk şirketlerimiz, bir yandan ana işlerini koruyup büyütürken bir yandan da yeni büyüme platformlarında, dünyanın en iyi uygulamalarının izinde olacak.
Bu plan doğrultusunda, 2024 yılsonu itibarıyla 10 milyar ABD doları seviyelerinde olan holding net aktif değerimizi(2) 2029’a kadar %100’lük bir artışla 20 milyar ABD doları seviyesine çıkarmak en büyük hedefimiz. Bununla birlikte, portföyümüzün getirisini de önemli ölçüde artıracağız; ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti (AOSM) düzeltilmiş getirimizi önümüzdeki beş yıl içerisinde en az 100 baz puanlık bir artış ile +120-150 baz puana yükselteceğiz. Diğer yandan, 2024 yılında yaklaşık %20 seviyesinde olan gelirlerimizin(2) içerisindeki döviz oranını %30’un üzerine taşıyacağız. Bunu yaparken, Türkiye’de ve yurt dışında yatırımlarımıza kararlılıkla devam edeceğiz. Yatırım harcamalarımızın gelirimize(3) oranını 2024 yılındaki %13,5 seviyesinden önümüzdeki 5 yıl içerisinde %15-%20 aralığına çıkarmayı hedefliyoruz. Bu artış, yatırım hızımızı artırma konusundaki kararlılığımızın çok net bir göstergesi.
Topluluğumuzun net aktif değerini iki kat büyütecek bu önemli yolculukta, bizi başarıya taşıyacak öncelikli konulardan biri de sahip olduğumuz yetenekler olacak. Bugün yetenek savaşlarının gün geçtikçe güçlendiği bir düzendeyiz. Bu noktada, Sabancı sorumluluğunun bir gereği olarak, ülkemiz ve Topluluğumuz için çok önemli bir projeyi; Sabancı Gençlik Seferberliği’ni hayata geçirdik.
Sabancı Gençlik Seferberliği kapsamında, ülkemizin dört bir yanında açtığımız Teknoloji ve Etki Merkezleri ile tüm teknoloji birikimimizi gençlere, girişimcilere ve akademisyenlerimize açarken, verdiğimiz eğitimler ve farklı seviyelerdeki desteklerle onları geleceğin liderlik yetkinlikleriyle donatıyoruz. Bundan yaklaşık 100 yıl önce, Atatürk’ün demir ağlarla birleştirdiği Türkiye’yi, bize yakışır şekilde, dijital ağlarla bağlıyoruz. “Beyin göçünü beyin gücüne dönüştürmek” için çıktığımız bu yolculukta, hedefimiz üç yıl sonunda 30 bin gencimize ulaşmak.
Değerli Paydaşlarımız,
Sabancı Topluluğu adına tarihi öneme sahip yılı hep birlikte yaşıyoruz.
Topluluğumuzun 100’üncü kuruluş yıl dönümünün coşkusunu hep birlikte yaşarken, omuzlarımızdaki sorumluluğumuzun gün geçtikçe ağırlaştığını biliyoruz.
Bu anlamlı yılda, Sabancı’nın hangi değerleri temsil ettiğini; Sabancı olmasaydı nelerin eksik kalacağını bir kez daha hatırlayacağız. Tüm bunları yaparken de Sabancı’nın temsil ettiği değerleri, yarının dünyasıyla eşleştireceğiz. Malzeme, mobilite, dijital, enerji ve iklim teknolojilerinde sadece oyunu takip eden değil; oyunu kuran, geliştiren, dünyayı olduğundan daha iyi bir yere taşıyan bir organizasyon olacağız. “Dünya’nın Sabancı’sı” olarak, Türkiye’de ve dünyada öncülüğü, örnek olmayı bir kez daha göstereceğiz.
Bizlere güvenip bu yolculukta yanımızda olduğunuz için sonsuz teşekkürlerimi sunarım.
Saygılarımla,
Cenk Alper
Yönetim Kurulu Üyesi ve CEO
(1) Banka dışı kombine
(2) Nakit hariç
(3) Banka dışı kombine
