CEO’nun Mesajı

Topluluk Vaadimiz doğrultusunda ve ‘yeni ekonomi’ odağında “Dünyanın Sabancı’sı” olma hedefiyle tüm şirketlerimizle birlikte önemli bir dönüşümü hayata geçirmek için büyük bir adım attık.

Değerli yatırımcılarımız, kıymetli iş ortaklarımız ve çalışanlarımız;

6 Şubat 2023’te Cumhuriyet tarihinin en büyük depremlerini yaşadık. Kahramanmaraş merkezli olup 11 ilimizi de etkileyen depremler tüm Türkiye olarak hepimizi yasa boğdu. Depremlerin olduğu ilk günden beri Sabancı Topluluğu ve Sabancı Gönüllüleri olarak bölgedeyiz. Biz de Topluluk olarak kaybettiğimiz çalışma arkadaşlarımızın derin üzüntüsünü yaşıyoruz. Vefat eden çalışma arkadaşlarımıza, yakınlarına, hizmet sağlayıcı ve iş ortaklarımıza ve hayatını kaybeden tüm vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, kederli ailelerine baş sağlığı diliyoruz.

Bu sürecin bir maraton olduğunu biliyoruz. Bölgedeki 7 bine yakın çalışanımız, yakınları ve depremden etkilenen halkımıza umutlu bir gelecek kurmak için şimdi ve tüm yaralar sarılana kadar sahada olmaya devam edeceğiz. Ülkemize geçmiş olsun ve başımız sağ olsun.

Geçtiğimiz yıl küresel çapta birçok sorunu ve krizi aynı anda yaşadığımız, “mükemmel belirsizliği” deneyimlediğimiz bir yıl oldu. COVID-19 pandemisi nedeniyle aksayan tedarik zincirleri ve lojistik süreçlerin, küresel ekonomide hemen her sektörde maliyetleri artırması, tüm dünyada enflasyonu tetikledi. Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş ise enerji maliyetlerini artırdı. Batı dünyasının birçok uluslararası kurum ve şirketinin Rusya’dan çekilmesi ve ekonomik yaptırımları, küresel ekonomin dengelerini alt üst etti. NATO ve Rusya arasındaki diplomatik krize, ABD ve Çin arasında beliren Tayvan krizi başta olmak üzere, geçmiş yıllardan taşınan ve siyasi alana da sirayet eden teknoloji alanındaki rekabet de eklendi.

Tüm bu gelişmeler sonucu dünya üzerindeki milyarlarca insanın salgın hastalık endişesi yerini ısınma, beslenme hatta sıcak savaş endişesine bıraktı. Pandemi sonrasında da dünyanın aslında birbirine ne kadar bağlı olduğunu, gezegenimizde herhangi bir noktada yaşanan bir krizin nasıl da hepimizi etkileyebileceğini bir kez daha gördük.

Geride bıraktığımız yıl yaşanan bu belirsizlik bize aslında iki önemli şeyi gösterdi; hemen her alanda ve sektörde sürdürülebilirliğin ne kadar önemli olduğunu ve riskleri önceden görüp, pozisyon alabilmenin önemini.

Sabancı Topluluğu olarak, belirsizliklerin ve ekonomik yavaşlamanın şekillendirdiği zorlayıcı faaliyet ortamına rağmen, hem finansal hem de operasyonel olarak olağanüstü bir performans yakaladık. 2022 yılında ciro, FAVÖK ve net kârımız, bir önceki yıla göre 3 haneli büyüdü. Bu dönemde konsolide net kâr 44 milyar TL olarak gerçekleşti. Sabancı Topluluğu, 2022 yılında yatırım harcamalarını 2,5 kat artırarak tüm iş kollarımızda yeni yatırımlara imza attı. Özkaynak kârlılığımız %45’e yükseldi ve kârlılık kalitemiz bir önceki yıla göre daha da iyileşti. Sonuç olarak, banka dışı net finansal borç/FAVÖK oranımızı daha da gerileyerek 0,4x’e ulaştı. Tüm bu gelişmeler gerek Holdingimizin gerekse Topluluk şirketlerimizin bilanço yönetimindeki finansal mükemmeliyet yaklaşımını en net biçimde ortaya koyuyor. Bu yaklaşım, değişken koşullara karşı önemli bir önlem sağlarken, en zor zamanlarda bile gelecekteki fırsatlara bakmamıza olanak sağlayacaktır.

Bu güçlü finansal performansımızın yanında, dinamik portföy yönetimi anlayışımız doğrultusunda, paydaşlarımıza daha fazla değer yaratabilmemize olanak sağlayacak önemli portföy kararlarını da 2022 yılında kararlılıkla hayata geçirmeye devam ettik. Bu kapsamda, PHILSA ve PMSA sermayesinde sahip olduğumuz payların tamamının, Philip Morris Products S.A.’ya (PMP S.A.) ve/veya iştiraklerine devrini tamamladık.

Tüm bu finansal göstergelerin ve performansın başta paydaşlarımız olmak üzere, ekonominin tüm oyuncuları için öneminin farkındayız. Ancak yaşadığımız dönemde bunlar tek başına bir şey ifade etmiyor. Finansal performansınızın, sürdürülebilir yaşama hizmet etmesi; ticari başarılarınızın toplumsal ve çevresel fayda sağlama konusunda bir itici güç olması gerekiyor. Bugünün değişen, dönüşen dünyasında, kurumunuzun faaliyet gösterdiği alanda aldığı aksiyonları hangi değer ölçüsüyle aldığınızı, çalışanların hangi yüksek amaç için bir araya geldiğini, bir parçası olduğunuz gezegene, ülkeye ve topluma ne sunduğunuzu, ne kattığınızı ortaya koymanız gerekiyor.

Sabancı Topluluğu olarak vizyonumuzu ve amacımızı çok iyi anlattığını düşündüğümüz, “Sürdürülebilir bir yaşam için, öncü girişimlerle, Türkiye ile dünyayı birleştiririz” olarak belirlediğimiz Topluluk Vaadimizin altında da işte bu yaklaşım yatıyor.

Bu yıl da, Topluluk Vaadimiz doğrultusunda ve ‘yeni ekonomi’ odağında “Dünyanın Sabancı’sı” olma hedefiyle tüm şirketlerimizle birlikte önemli bir dönüşümü hayata geçirmek için büyük bir adım attığımızı vurgulamak isterim.

Topluluk şirketlerimizi dünya rekabetinde en üst sıralarda konumlama yolunda önümüzdeki 5 yıllık dönemde geçtiğimiz 5 yıla oranla, iki kat büyüklüğünde yatırım yapmayı hedefliyoruz. Bu kapsamda, banka dışı yatırımlarımızın %25’lik bölümünü mevcut iş kollarımıza yönlendirirken, %75’ini ise ‘yeni ekonomi’ adını verdiğimiz enerji ve iklim teknolojileri, ileri malzeme teknolojileri ve dijital teknolojiler alanlarında hayata geçiriyoruz.

İklim acil durumu artık günümüzün bir gerçeği…

Sadece iklim değişikliği ile mücadelede değil, gelecekte insan yaşamını da garanti altına almak, bu gezegende yaşamın sürdürülebilirliği için radikal adımlar atılması gerekiyor. Yenilenebilir temiz enerji ve alternatif enerji kaynaklarının bulunması, depolanması bu konuda atılacak adımların başında gelse de gelecek bununla sınırlı değil. İnovatif çözümlerin bulunması için kaynak ayırma, akademi dünyası ile iş birliği gibi atılması gereken birçok adım bulunuyor.

Topluluk şirketlerimizi dünya rekabetinde en üst sıralarda konumlama yolunda önümüzdeki 5 yıllık dönemde geçtiğimiz 5 yıla oranla, iki kat büyüklüğünde yatırım yapmayı hedefliyoruz.

Sabancı Topluluğu bünyesinde bu dönüşüme öncülük eden iş kollarımızın başında enerji geliyor. 2022 yılında Enerjisa Üretim şirketimiz Türkiye’nin ilk insansız hidroelektrik santralini devreye aldı. Yıl içinde devreye giren 65 MW kurulu güce sahip Kayseri Erciyes Rüzgâr Enerjisi Santrali (RES) ve satın alınan 55 MW kurulu güce sahip Akhisar RES’nin yanı sıra gelecek dönemde 1,2 milyar dolar yatırımla faaliyete geçireceğimiz toplam 1.000 MW’lık ilave rüzgâr enerjisi yatırımıyla, Enerjisa Üretim, yaklaşık 4,7 GW’lık kurulu güce ve %57 yenilenebilir enerji payına ulaşarak Türkiye’de özel sektör elektrik üretiminde konumunu güçlendirecek.

Öte yandan, Enerjisa Enerji’nin çoğunluk hissesine sahip olduğu Eşarj’ın ihale ile kazandığı 495 hızlı şarj istasyonunun kurulumu devam ediyor. 2022 sonu itibarıyla Eşarj 485’i hızlı şarj soketi olmak üzere 290 halka açık noktada, 647 şarj soketiyle Türkiye’nin ilk ve en hızlı elektrikli araç şarj istasyonu konumunda yer alıyor.

Bu sene kurduğumuz Sabancı İklim Teknolojileri şirketimiz aracılığıyla bir yandan yenilenebilir enerji yatırımlarımızı Türkiye’nin ötesine taşırken bir yandan da ABD merkezli çeşitli girişim sermayesi fonlarına ve start-up’lara stratejik yatırımlar yapıyoruz. Bu kapsamda, yıl içinde ABD’li Safar Partners ile stratejik ortaklığımız neticesinde fon yatırımı ve Commonwealth Fusion Systems ile Quaise Energy start-up’larına doğrudan yatırım gerçekleştirdik. Enerji ve iklim teknolojilerinde, yıkıcı inovasyonun simge girişimleri arasında gösterilen bu şirketlere yaptığımız yatırımlar, geleceğin dünyasında “oyun kurucu” olma vizyonumuzun yanı sıra Türkiye ile dünyayı birleştirme vaadimizin de çok önemli bir göstergesi. Bununla birlikte, ABD’de yenilebilir bir enerji porföyü kurma amacımız doğrultusunda, bölgede 272 MW’lık güneş enerjisi santrali kurulmasına ilişkin proje lisans alımını tamamladık. Söz konusu santral yatırımı için mühendislik, satın alma ve inşaat sözleşmesi (EPC) süreçlerini tamamlarken, projenin 2024 yılı ortasında tamamlanmasını hedefliyoruz.

Son yıllardaki dijital dönüşüm çalışmalarımızda, Topluluk şirketlerimizin iş süreçlerinin dijitalleşmesinin yanında, sanayi üretimi ve Ar-Ge’de çok büyük atılımlar gerçekleştirdik. Dijital dönüşümümüzün odak alanlarından biri olan ileri malzeme teknolojilerinde en büyük atılımı Kordsa’da hayata geçirdik. Kordsa, Ohio merkezli yeni nesil ince film güneş panelleri üreticisi ABD’li Toledo Solar Inc. ile stratejik iş birliği anlaşması imzaladı. Bunun yanında Avrupa’da süper lüks otomotiv sektörü ve motor sporlarına karbon fiber dokuma ve prepreg sağlayan İtalyan Microtex Composites’i bünyesine kattı. Bu dönemde ayrıca Kuzey Amerika’ya 20 milyon dolarlık kord bezi yatırımı ve Türkiye’ye 22 milyon dolar değerinde yatırım açıklarken, yurt içi ve yurt dışındaki yatırımlarını büyük bir istikrarla sürdürüyor. Ayrıca, Brisa şirketimiz aracılığıyla gerçekleştirdiğimiz Arvento satın almasıyla birlikte Topluluk şirketlerimiz arasında sinerji çalışmalarına başladık, veriden değer yaratma odağımızı pekiştirdik. Diğer yandan, müşteri odaklı dönüşüm ve dijitalleşmeyi odağına alan Teknosa, fiziksel mağazaları olan dijital bir platforma dönüşüm adımlarını hızlandırırken, pazar yeri iş modelini 2022 yılında büyük bir başarı ile hayata geçirdi.

Dijital teknoloji alanında 4 ana odak noktası olan siber güvenlik, dijital pazarlama, ileri veri analitiği ve nesnelerin internetinde yatırımlarımızı hızlandırmayı hedefliyoruz. SabancıDx aracılığıyla siber güvenlik alanında özellikle operasyonel teknolojilerde dünyanın önde gelen start-uplarından biri olan* Radiflow’u ve veri odaklı dijital pazarlama alanında faaliyet gösteren SEM’i bünyemize kattık. Kurumsal Girişim Sermayesi Fonumuz Sabancı Ventures ile de Türkiye’deki erken aşama girişimleri desteklemeyi sürdürüyoruz. Holding bünyesinde başlattığımız ve çok yüksek başvuru aldığımız Sabancı ARF Almost Ready to Fly programı ile de hem Topluluk içinden hem de Topluluk dışından girişimcilerin fikirlerini hayata geçirmelerine destek veriyor, ülkemizin teknolojik gelişimi için çok önemli gördüğümüz açık inovasyon kültürünün iş dünyasında yaygınlaşmasına öncülük ediyoruz.

Dünyada sürdürülebilirlik ve dijital teknolojilerin önemi her geçen gün artarken, Sabancı Topluluğu’nun sürekli gelişiminin, tüm paydaşlarına değer yaratabilmesinin arkasındaki temel unsurlardan birinin de bu alanlardaki öncü rolü olduğunu düşünüyoruz.

2020 yılından beri üyesi olduğumuz Dünya Sürdürülebilir Kalkınma İş Konseyi’nin (WBCSD) Tokyo’da gerçekleştirilen yıllık toplantısında bu gücümüzü bir kez daha gördük. Sürdürülebilirlik alanında dünyanın en etkili iş dünyası platformlarının başında gelen WBCSD’ye, en üst düzeyde katılarak Topluluğumuzun örnek uygulamalarını ziyaretçilerle paylaştık. Burada aldığımız geri bildirimler, ne kadar doğru bir yolda olduğumuzu bizlere gösterdi, sürdürülebilir bir yaşam için bizleri cesaretlendirdi ve bu alandaki kararlı duruşumuzu daha da güçlendirdi.

Sürdürülebilirliğin entegre bir yaklaşım olduğunu, çevresel etki alanının yanında sosyal ve yönetişim alanlarında da üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmek için çalışmalarımıza hız kesmeden devam ediyoruz.

Geçtiğimiz yıl Topluluğumuzun kuruluş yeri olan Adana’da başlattığımız Sabancı Cumhuriyet Seferberliği’ni, bu yıl Türkiye’nin en geniş katılımlı sosyal sorumluluk hareketine dönüştürdük.

2 yıl önce 11 ilde başlayan gönüllü çalışmalarımızı bu yıl 48 ile yaydık. “Gençlerin geleceğe hazırlanması”, “Kadınların iş gücüne katılımı”, “İklim acil durumu ile kalıcı mücadele” ve “Biyoçeşitliliğe destek” olarak 4 ana konuda Sabancı Gönüllüleri yıl boyunca saha çalışmaları gerçekleştirdi. Çocuklarımız daha iyi şartlarda eğitim görsün diye okulları yeniledik, sınıflar kurduk. Kadınların iş gücüne kazandırılması için 1.400 kadına teknoloji eğitimleri verdik, 4.200 gençte toplumsal cinsiyet eşitliği farkındalığı oluşturduk.

İklim acil durumu için 75 bin hektar ormanlık alana etki edecek önlemler aldık. Yangınlara hızlı müdahale için her biri 600 ton kapasiteli Adana ve Çanakkale’de birer, Antalya ve Muğla’da üçer olmak üzere, 8 yangın havuzu inşa ettik. 208 bin fidan diktik. Ormanlarımızdan 8 ton atık topladık. Ve tüm bu çalışmalara ek olarak toplumsal, çevresel ve sosyal olarak ülkemizi daha iyiye taşıyacak onlarca çalışma gerçekleştirdik. Tüm bu çalışmalarımızı ise geçen yıl olduğu gibi bu yıl da 10 Kasım’da Ulu Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk’e armağan ettik.

Değerli Paydaşlarımız,

Yıl içerisinde gerçekleştirdiğimiz tüm bu başarılarımızın, yatırımcılar nezdinde de takdir ile karşılandığını görmekten büyük mutluluk duyuyoruz. Net varlık değerimizde yaşanan güçlü büyüme ile birlikte, iskonto oranımızın bu dönemde yüzde 25 seviyelerine kadar gerilemesi, Topluluk Vaadi’mizin ve stratejik önceliklerimizin yatırımcılar tarafından ne ölçüde benimsendiğinin en önemli göstergelerinden biri.

Öte yandan, bugüne kadar pek çok kez altını çizdiğimiz üzere; büyüme, sermaye getirisi ve sürdürülebilirlik başlıkları altında sınıflandırdığımız orta vadeli hedeflerimize ulaşmak için, öncü ve örnek uygulamaları hayata geçirmeye kararlılıkla devam ediyoruz.

Bu kapsamda, yatırımcılarımıza daha cazip uzun vadeli bir yatırım imkânı sunulması amacıyla başlattığımız ve 2022 yılında da başarılı bir şekilde devam ettirdiğimiz Sabancı Holding pay geri alım programımız için ayırdığımız azami fon miktarını aynı dönemde 1,75 milyar TL’den 3,25 milyar TL’ye yükselttik.

Önümüzdeki dönemde de yatırımcılarımızla birlikte, Sabancı Topluluğu’nu dünyadaki değer ekosisteminin en önemli oyuncularından biri haline getirmeye devam edeceğiz. “Dünya’nın Sabancı’sı” vizyonumuz ile kol kola yürüdüğüne inandığımız ‘yeni ekonomi’ yatırımlarımızla, bir yandan geleceğin teknolojilerinde Sabancı’yı küresel ölçekte söz sahibi hale getirirken bir yandan da yurt dışındaki kazanımlarımızı ülkemiz ve ekonomimiz için seferber etmeyi sürdüreceğiz.

Bu yolculukta yanımızda olduğunuz için sonsuz teşekkürlerimi sunarım.
Saygılarımla,

Cenk Alper
Yönetim Kurulu Üyesi ve CEO